Giao Thừa: Ý Nghĩa, Các Phong Tục Và Những Điều Kiêng Kỵ Cần Biết

Giao thừa là gì?

Giao thừa là thời khắc thiêng liêng nhất trong năm, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Thời điểm này được bắt đầu từ lúc 0 giờ : 0 phút : 0 giây. Đây là thời điểm để mọi người cùng nhau tạm gác lại những lo toan, muộn phiền của năm cũ, hướng về một năm mới với nhiều niềm hy vọng.

Đêm giao thừa còn có tên gọi khác là đêm Trừ Tịch, đêm cuối cùng của năm, được tính từ lúc 23h ngày 30 đến 1 giờ sáng ngày mùng 1 Tết năm mới. Quan niệm dân gian cho rằng đây là thời điểm giao hòa của trời đất, âm dương hòa hợp tạo nên sức sống mãnh liệt và tràn đầy hy vọng.

Thời khắc này các gia đình sẽ cùng làm lễ thắp hương để cúng tổ tiên, ông bà, cùng quây quần bên nhau, tiễn năm cũ đi để chào đón năm mới. Với mong muốn cầu sức khoẻ, may mắn, bình an và tài lộc cho tất cả mọi thành viên trong nhà.

Một năm có bao nhiêu ngày giao thừa?

Giao thừa Tết Dương lịch

Giao thừa Dương lịch là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới theo lịch Dương, thời điểm này sẽ luôn được cố định là vào lúc 12 giờ đêm ngày 31/12. Đây là một dịp lễ quan trọng được nhiều người trên thế giới đón mừng, nhất là các nước phương Tây.

Giao thừa Tết Nguyên Đán (hay Tết ta)

Giao thừa Tết Nguyên Đán cũng mang cùng ý nghĩa là thời khắc tạm biệt năm cũ để đón chào năm mới. Tuy nhiên, thời gian diễn ra là vào lúc 12 giờ đêm ngày 30 tháng Chạp Âm lịch, nếu là tháng thiếu ngày (không có ngày 30) thì giao thừa sẽ rơi vào ngày 29 tháng Chạp.

Ý nghĩa của đêm giao thừa là gì?

• Tạm gác lại những lo toan, muộn phiền của năm cũ: Đêm giao thừa là thời khắc để mọi người cùng nhau nhìn lại những gì đã qua, rút ra những bài học kinh nghiệm và hướng về tương lai với những niềm hy vọng mới.
• Cầu mong một năm mới tốt lành: Đêm giao thừa là thời khắc để mọi người cùng nhau cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn.
• Đoàn tụ, sum vầy: Đêm giao thừa là dịp để mọi gia đình đón những người con xa nhà, cùng nhau đoàn tụ, sum vầy bên nhau. Đây là dịp để mọi người cùng nhau sẻ chia niềm vui, hạnh phúc và những dự định cho năm mới.

Trước đêm giao thừa nên làm những việc gì?

Dọn dẹp, tẩy uế nhà cửa

Dọn dẹp, tẩy uế nhà cửa trước đêm giao thừa là một việc làm đơn giản nhưng mang ý nghĩa to lớn. Đây là cách để gia chủ thể hiện mong muốn xóa sạch, tẩy rửa những điều không tốt ở năm cũ và cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn.

Việc dọn dẹp nhà cửa cần được thực hiện kỹ lưỡng, từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Không gian nhà cửa cần được lau chùi sạch sẽ, loại bỏ những đồ vật cũ, hư hỏng. Ngoài ra, gia chủ cũng có thể sử dụng các loại nước tẩy uế, hương trầm để xua đuổi những điều xui xẻo, tà khí.

Tải app bTaskee để trải nghiệm ngay!

Sửa chữa hoặc thay thế các đồ vật trong nhà bị hư hỏng

Sửa chữa hoặc thay thế các đồ vật trong nhà bị hư hỏng trước giao thừa là một việc làm cần thiết để đảm bảo an toàn, thẩm mỹ và tạo không gian thoải mái cho gia đình. Theo quan niệm dân gian, việc sửa chữa hoặc thay thế đồ vật bị hư hỏng cũng có ý nghĩa mang lại một năm mới bình an, tốt đẹp, hạnh phúc và may mắn.

Việc sửa chữa hoặc thay thế đồ vật bị hư hỏng cần được thực hiện sớm, tránh để đến sát đêm giao thừa mới làm. Gia chủ nên lựa chọn những đồ vật mới, chất lượng cao để đảm bảo an toàn và sử dụng được lâu dài.

Mua sắm hoa, cây cảnh tết

Mua sắm hoa và cây cảnh Tết là truyền thống quan trọng trước đêm giao thừa, tạo không khí tươi mới và mang đến vẻ đẹp trang trí cho không gian. Hoa, cây cảnh được xem là biểu tượng của sự may mắn, tài lộc và hạnh phúc. Chính vì vậy, vào dịp Tết Nguyên Đán, mọi nhà đều nô nức đi mua sắm hoa, cây cảnh để trang trí nhà cửa và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

Những loại hoa, cây cảnh được ưa chuộng nhất vào dịp Tết Nguyên Đán bao gồm:

• Hoa đào: là loài hoa đặc trưng của Tết Cổ truyền ở miền Bắc nước ta. Hoa đào tượng trưng cho sự may mắn, sum vầy và hạnh phúc.
• Hoa mai: là loài hoa đặc trưng của Tết ở miền Nam. Hoa mai tượng trưng cho sự phú quý, giàu sang.
• Cây quất: là loài cây tượng trưng cho sự sung túc, tài lộc. Cây quất có quả to, xanh tươi tượng trưng cho sự may mắn và thịnh vượng.
• Hoa lan: là loài hoa tượng trưng cho sự thanh cao, tinh khiết. Cây hoa lan thường được đặt trong nhà để cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc.

Tích trữ đầy đủ nước trong nhà

Tích trữ đầy đủ nước trong nhà là một trong những phong tục truyền thống của người Việt vào dịp Tết Nguyên Đán. Theo quan niệm dân gian, nước là khởi nguồn của mọi sự sống và vạn vật sinh sôi, việc tích trữ đủ nước trong nhà giúp mọi người làm ăn may mắn, thành công và mong muốn Tiền vào như nước.

Do đó, trước đêm giao thừa bạn hãy kiểm tra xem nước đã đầy đủ trong các chậu, chum, vại…nhà mình chưa nhé!

Trả hết nợ hay những khoản vay của năm cũ

Theo quan niệm dân gian, việc trả hết nợ trong năm cũ sẽ giúp gia chủ giải tỏa những gánh nặng, khó khăn và đón một năm mới an khang, thịnh vượng. Nếu không thanh toán hết nợ, thì sang năm mới sẽ lâm thêm vào những cảnh nợ nần, túng thiếu hơn.

Việc trả nợ trong năm cũ không chỉ mang ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn mang ý nghĩa về mặt kinh tế. Khi trả hết nợ, gia chủ sẽ có một năm mới thoải mái, không phải lo lắng về những khoản nợ còn tồn đọng.

Không để xảy ra mâu thuẫn hay xung đột

Tránh xung đột và mâu thuẫn trước đêm giao thừa là cơ hội để bắt đầu năm mới với bầu không khí hòa thuận. Việc xóa bỏ mọi điều tiêu cực và hiềm khí tạo ra một môi trường ấm cúng, từ đó tạo điều kiện cho hạnh phúc và sự thành công trong mọi mối quan hệ.

>> Xem thêm: Tổng Hợp 15+ Phong Tục Tết Truyền Thống Đậm Đà Bản Sắc Việt

Những phong tục đêm giao thừa để rước tài lộc cho cả năm

Cúng giao thừa

Phong tục cúng giao thừa là một trong những nghi lễ quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt. Lễ cúng được thực hiện vào thời khắc giao thừa, tức là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới.

Mục đích của lễ cúng giao thừa là để tiễn đưa năm cũ và đón chào năm mới, đồng thời cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn. Ở mỗi vùng miền và địa phương sẽ có những cách bày trí mâm cúng và các lễ vật khác nhau.

Sau khi chuẩn bị xong lễ vật, gia chủ sẽ thắp hương, khấn vái trước bàn thờ tổ tiên. Trong bài khấn, gia chủ sẽ cầu mong một năm mới bình an, an khang, thịnh vượng và sức khỏe cho gia đình và bản thân.

Mở toàn bộ cửa trong nhà

Theo quan niệm dân gian, việc mở toàn bộ cửa trong nhà vào thời khắc giao thừa sẽ giúp xua đuổi những điều xui xẻo, không may mắn trong năm cũ ra khỏi nhà và đón nhận những điều tốt lành, may mắn vào nhà. Ngoài ra, phong tục này còn tượng trưng cho sự chào đón năng lượng mới, làm cho không gian trở nên thoải mái và tích cực hơn cho mọi người trong gia đình.

Đặt chổi ra ngoài đúng vào khoảnh khắc giao thừa

Đặt chổi ra ngoài vào đêm giao thừa cũng là một phong tục khác để tạo sự may mắn cho cả năm. Theo quan niệm, việc đặt chổi ra ngoài vào đúng thời khắc giao thừa tượng trưng cho việc quét sạch những điều xui xẻo, không may mắn trong năm cũ để đón chào một năm mới tốt lành.

Tổ chức bữa cơm tất niên cho gia đình

Tổ chức bữa cơm tất niên cho gia đình trong đêm giao thừa là cơ hội để tận hưởng khoảnh khắc quý báu và chia sẻ niềm vui, nỗi buồn. Bữa ăn ấm cúng tạo nên không khí đoàn viên, thắt chặt tình cảm gia đình, là cách tuyệt vời để kết thúc năm cũ và chào đón năm mới đầy hạnh phúc.

Mọi người sẽ cùng nhau trò chuyện, chia sẻ những câu chuyện vui buồn trong năm cũ và cùng nhau cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn. Đồng thời, mỗi người sẽ phải dâng cơm cúng, mời tổ tiên, ông bà về dùng cơm trong 3 ngày Tết chính.

Mua muối đêm giao thừa

Ông bà đã có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, đây là một tục lệ truyền thống đã có từ rất lâu vẫn duy trì đến thời điểm hiện tại. Theo quan niệm, muối có tính mặn, có khả năng xua đuổi tà ma, mang lại may mắn và bình an cho gia đình.

Vào đêm giao thừa, mọi người thường đi mua muối, không mặc cả và người bán sẽ đong một bát muối đầy có ngọn chứ không gạt ngang miệng bát. Đó là dân gian quan niệm rằng mua muối có ngọn mới mang lại sự đầy đủ, trọn vẹn và no ấm cả năm.

Mặc các áo quần mới màu sáng

Theo quan niệm dân gian, màu sắc tươi sáng tượng trưng cho sự tươi mới, may mắn và hạnh phúc. Vì vậy, việc mặc các áo quần mới màu sáng vào dịp giao thừa và Tết thể hiện mong muốn một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn. 

Thông thường, mọi người sẽ chọn mặc quần áo mới màu đỏ hay màu vàng. Đây là hai màu sắc chủ đạo tượng trưng cho sự may mắn và tài lộc. Ngoài ra, việc mặc các áo quần mới màu sáng cũng mang ý nghĩa thể hiện sự khởi đầu mới, sự mong muốn một năm mới tốt đẹp hơn.

Đi Chùa, đền, miếu hay Nhà thờ để cầu bình an

Đi Chùa, đền, miếu hay Nhà thờ để cầu bình an là một phong tục truyền thống khác của người Việt vào giao thừa hay dịp Tết. Đây là dịp để mọi người thể hiện lòng thành kính với thần linh, là cách thể hiện lòng biết ơn và hy vọng cho một năm mới an lành và phồn thịnh.

Tùy theo tín ngưỡng của mỗi người mà họ sẽ lựa chọn đi đến nơi thờ để cầu bình an. Tuy nhiên, dù đi đâu thì mọi người cũng đều mang theo một tấm lòng thành kính và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho bản thân và gia đình.

Khi đi lễ chùa, đền, miếu hay nhà thờ, mọi người thường sẽ thắp hương, khấn vái cầu mong thần linh phù hộ cho gia đình bình an, khỏe mạnh, làm ăn phát đạt, học hành đỗ đạt,…

Chọn hướng xuất hành

Chọn hướng xuất hành là một phong tục khác được nhiều người thực hiện vào đêm giao thừa khi mà trời đất giao hòa. Theo quan niệm, hướng xuất hành tốt sẽ giúp mang lại may mắn, tài lộc và bình an trong hành trình năm mới.

Thông thường, mọi người sẽ chọn hướng xuất hành dựa trên tuổi của gia chủ. Mỗi tuổi sẽ có một hướng xuất hành tốt nhất khác nhau. Ngoài ra, mọi người cũng có thể chọn hướng xuất hành dựa trên ngày, giờ và tháng.

Xông đất

Theo quan niệm dân gian, người đầu tiên đến chúc Tết gia đình nếu là người hợp tuổi với gia chủ thì nguyên một năm gia chủ sẽ gặp nhiều điều may mắn, tài lộc đến nhà. Vào thời khắc giao thừa, người xông đất sẽ bước vào nhà, mang theo những vật phẩm may mắn và thắp hương, khấn vái cầu mong cho gia chủ một năm mới bình an, hạnh phúc và thịnh vượng.

Người xông đất thường là người trẻ tuổi, khỏe mạnh, thành đạt và có đạo đức tốt. Họ sẽ mang theo những đồ vật mang ý nghĩa may mắn như: bánh chưng, bánh tét, cành đào, cành mai,…

Chúc tết

Vào thời khắc đầu tiên của năm mới, mọi người sẽ gửi nhau những lời chúc Tết tốt đẹp, cầu mong mọi điều tốt đẹp đến người được chúc. Có nhiều phương thức để chúc Tết như đến nhà nhau để chúc hoặc gửi những tin nhắn lời chúc đến đối phương thông qua các thiết bị di động.

Lì xì và mừng tuổi

Quan niệm rằng, lì xì và mừng tuổi sẽ mang lại may mắn, tài lộc và sức khỏe cho người được nhận. Theo tục lệ, người lớn sẽ mừng tuổi cho con cháu bằng những tờ tiền mới hoặc cho vào bao bì giấy màu đỏ đặc trưng. Số tiền mừng tuổi không quan trọng đến việc nhiều hay ít mà là những câu chúc mà mọi người dành cho nhau.

Con cháu chúc cho ông bà sức khỏe an khang, ông bà mong cho các cháu khỏe mạnh, vâng lời, chăm chỉ học hành hay làm ăn buôn bán gặp nhiều may mắn, thuận lợi.

Hái lộc

Theo quan niệm dân gian, khi đi lễ Chùa hay Nhà thờ đầu năm, người dân sẽ ra vườn bẻ một cành lá gọi là hái lộc để đem những điều may mắn và tốt đẹp đến với gia đình. Cành lộc này sẽ được trưng trước bàn thờ gia tiên cho đến khi tàn khô.

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây ở nhiều nơi đã thay đổi cách hái lộc là thay vì bẻ những cành cây, họ chọn cách hái những phong bì được treo trên cây. Trong những phong bì này là những lời chúc hoặc lời nhắn nhủ tốt đẹp.

Thường thì mọi người sẽ chọn hái cành đào, cành mai, hoặc cành cây khác có màu sắc tươi tốt, tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, may mắn, bình an và thịnh vượng. Ngoài ra, cành lộc thường được hái vào thời khắc giao thừa hoặc buổi sáng của ngày mùng 1 Tết.

Hương lộc

Khi đi lễ chùa cầu bình an, nhiều người sẽ không hái lộc mà chọn cách xin hương lộc về nhà. Cụ thể, người ta sẽ đốt một nén hương tại Chùa rồi mang hương đó về nhà mình để cắm vào bình hương trong nhà.

Theo quan niệm, ngọn lửa trên nén hương được lấy từ nơi thờ tự về nghĩa là xin Phật và Thần linh phù hộ cho gia chủ làm ăn thuận lợi, phát đạt.

Những điều kiêng kỵ tuyệt đối không nên làm vào đêm giao thừa

Mỗi địa phương và mỗi phong tục sẽ có những điều kiêng kỵ vào đêm giao thừa, cụ thể như:

• Mâm cúng cần chuẩn bị tươm tất: Điều quan trọng nhất trong việc cúng bái là sự thành tâm chứ không phải là yêu cầu đầy đủ các món. Tuy nhiên, cũng đừng vì đó mà chuẩn bị sơ sài nhé!
• Theo quan niệm của người Hoa, đêm giao thừa phải có đầy đủ con cháu để rước ông bà về ăn Tết với gia đình. Nếu nhà không đầy đủ là điềm báo một năm hạnh phúc không trọn vẹn.
• Không nên nói lời xui xẻo: Theo quan niệm, những lời nói trong đêm giao thừa có thể ảnh hưởng đến vận mệnh của cả năm. Vì vậy, mọi người cần tránh nói những lời xui, nói những điều không hay.
• Không nên gây tiếng động lớn, làm vỡ đồ vật: Tiếng động lớn trong đêm giao thừa được cho là sẽ thu hút những điều xui xẻo, gây ảnh hưởng đến vận mệnh của gia đình. Ngoài ra, làm vỡ đồ vật trong đêm giao thừa cũng được coi là điềm báo không may mắn.
• Giao thừa kiêng không cãi nhau: Cãi nhau trong đêm giao thừa được cho là sẽ khiến gia đình lục đục, bất hòa trong năm mới. Vì vậy, mọi người cần tránh cãi nhau, giữ hòa khí trong gia đình để đón một năm mới vui vẻ, hạnh phúc.
• Kiêng soi gương: Theo quan niệm nhiều nơi, soi gương trong đêm giao thừa được cho là sẽ gặp phải những điều không may mắn.
• Không nên làm việc nặng, vất vả: Việc làm việc nặng, vất vả trong đêm giao thừa sẽ khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, vất vả trong năm mới.
• Không nên đi chơi quá khuya: Đi chơi quá khuya trong đêm giao thừa sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe trong năm mới.

** Lưu ý: Những điều kiêng kỵ trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Mọi người cần có suy nghĩ tích cực, lạc quan để đón một năm mới vui vẻ, hạnh phúc.

Một số lưu ý khác vào đêm giao thừa để cả năm được may mắn

Ngoài ra, ở một số địa phương cũng có những điều kiêng kỵ khác với niềm tin được may mắn và tài lộc cả năm như:

• Trước 12 giờ đêm, hãy thắp hương khấn Phật trên bàn thờ hoặc bàn thờ ông bà tổ tiên trong nhà.
• Nếu là người sống một mình, sau thời khắc giao thừa hãy mở tivi để thông sáng cho vương gia vận nhé!
• Đêm 30 Tết, sử dụng bút đỏ và viết chữ “Mã đáo thành công” vào lòng bàn tay nắm chặt. Nam viết vào tay trái là “Mã đáo”, tay phải là “Thành công”, nữ viết ngược lại.
• Để đảm bảo vượng vận, hãy kiểm tra lại hệ thống chiếu sáng trong nhà. Thay mới bóng đèn không sáng và bật tất cả các đèn điện trong nhà trong 3 ngày 3 đêm để nạp thêm dương khí mới cho ngôi nhà.

** Lưu ý: Tất cả thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.

Trên đây là tổng hợp tất cả những thông tin về đêm Giao thừa và sự liên kết với những niềm tin văn hóa và phong tục khác nhau. Hy vọng sẽ giúp ích cho bạn đọc và chúc các bạn một đêm giao thừa và dịp Tết Nguyên Đán an khang, thịnh vượng!

>>> Xem thêm các nội dung liên quan:

• 20+ Điều Kiêng Kỵ Ngày Tết Cần Biết Nếu Không Muốn Rước Vận Xui Cả Năm
• Xuất Hành Đầu Năm Là Gì? Xem Ngày Giờ Và Hướng Xuất Hành Giáp Thìn 2024
• Tục Xông Đất Là Gì? Tuổi Xông Đất Tốt Nhất Cho Năm 2024 Là Tuổi Nào?