Nấm bào ngư là một loại nấm khá quen thuộc và mang nhiều giá trị dinh dưỡng với mọi người. Hôm nay hãy cùng bTaskee tìm hiểu về 5 công dụng bổ ích mà nó mang lại nhé.
Nguồn gốc, đặc điểm và thành phần dinh dưỡng của nấm bào ngư
Nguồn gốc, đặc điểm của nấm bào ngư
Nấm bào ngư hay nấm sò (Pleurotus ostreatus) thuộc họ Pleurotaceae có nguồn gốc từ Đức, là loại nấm mọc trên các thân cây khô hoặc suy yếu, thành những tai nấm xen kẽ nhau như hình bậc thang. Mãi cho đến năm 1970, nấm bào ngư mới được nuôi trồng đại trà vì giá trị dinh dưỡng cao.
Nấm có dạng hình phễu lệch, mũ nấm xòe ra, mặt trên mũ có màu trắng hoặc màu xám tượng trưng cho màu của 2 loài nấm này, chóp nấm lõm nhẹ, dưới mũ nấm có các cánh tơ mỏng và thân khá chắc.
Loại nấm này hay mọc thành từng cụm với nhau, ít khi mọc đơn lẻ, nếu có mọc đơn lẻ thì chỉ có thể xảy ra 2 trường hợp, một là do dinh dưỡng không đủ hoặc hai là dinh dưỡng chỉ đủ nuôi 1 nhánh nấm và nhánh này cực to và khỏe.
Thành phần dinh dưỡng
Theo USDA, trong 100g nấm bào ngư chứa:
- Năng lượng: 33kcal
- Carbohydrate: 6.09g
- Chất đạm: 3.31g
- Chất béo: 0.41g
- Chất xơ: 2.3g
Công dụng của nấm bào ngư
Nguồn cung cấp chất chống oxy hóa
Nấm sò cung cấp chất chống oxy hóa, là những chất giúp giảm tổn thương tế bào trong cơ thể bạn.
Ví dụ, Theo Viện y tế quốc gia Mỹ, bảy hợp chất phenolic đã được phát hiện trong chất chiết xuất từ P. ostreatus, bao gồm axit gallic, axit chlorogenic và naringenin – Tất cả đều hoạt động như chất chống oxy hóa trong cơ thể bạn.
Những loại nấm này cũng chứa axit amin ergothioneine, có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ.
Một nghiên cứu năm 2007 trên loài gặm nhấm cho thấy rằng việc điều trị bằng chiết xuất nấm sò đã cải thiện mức độ chống oxy hóa và giảm một số dấu hiệu viêm nhất định, bao gồm cả malondialdehyde (MDA) ở những con chuột già hơn.
Tương tự, một nghiên cứu trên chuột vào năm 2020 đã quan sát thấy chiết xuất này cho thấy tác dụng chống oxy hóa và giúp giảm tổn thương gan do các hóa chất độc hại gây ra.
Hơn nữa, một nghiên cứu trong ống nghiệm năm 2016 cho thấy chiết xuất từ nấm bào ngư xám (Pleurotus pulmonarius) ức chế quá trình oxy hóa gây hại cho tế bào động mạch của con người và ngăn chặn quá trình oxy hóa cholesterol LDL (có hại), có thể nhờ axit amin ergothioneine.
Mặc dù các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy nấm bào ngư cung cấp chất chống oxy hóa và có thể bảo vệ chống lại tổn thương tế bào, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm ở người.
Có lợi cho sức khỏe tim mạch
Nấm bào ngư có thể thúc đẩy sức khỏe tim mạch bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ bệnh tim như cholesterol cao và huyết áp cao.
P. ostreatus đặc biệt chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe tim mạch, bao gồm các chất xơ được gọi là beta-glucans.
Beta-glucans được lên men bởi vi khuẩn đường ruột để tạo ra các axit béo chuỗi ngắn có thể giúp giảm sản xuất cholesterol trong cơ thể của bạn.
Một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên nhỏ năm 2011 ở 20 người cho thấy ăn súp có chứa 30 gam P. ostreatus khô trong 21 ngày sẽ làm giảm lượng chất béo trung tính, cholesterol toàn phần và mức cholesterol LDL (có hại) bị oxy hóa so với điều trị bằng giả dược.
Thêm vào đó, một đánh giá năm 2020 về tám nghiên cứu trên người cho thấy P. ostreatus giúp giảm lượng đường trong máu, chất béo trung tính, huyết áp và mức insulin, tất cả đều có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Tuy nhiên, các tác giả thừa nhận rằng tất cả các nghiên cứu hiện có đều có nguy cơ sai lệch cao và cần có các nghiên cứu được thiết kế tốt trong tương lai để hiểu rõ hơn về cách ăn P. ostreatus có thể cải thiện sức khỏe tim mạch.
Thúc đẩy điều chỉnh lượng đường trong máu
Nấm sò có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu.
Một nghiên cứu ở 22 người có và không mắc bệnh tiểu đường loại 2 cho thấy rằng dùng P. ostreatus dạng bột làm giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn. Các tác giả suy đoán rằng nấm làm tăng lượng sử dụng đường trong các mô cơ thể đồng thời ức chế một số protein làm tăng lượng đường trong máu.
Tương tự, một nghiên cứu năm 2007 ở 30 người nhập viện mắc bệnh tiểu đường loại 2 cho thấy rằng ăn 150g P. ostreatus nấu chín trong 7 ngày liên tiếp làm giảm lượng đường trong máu lúc đói xuống 22% và lượng đường trong máu sau bữa ăn trung bình là 23%.
Sau khi những người tham gia ngừng điều trị bằng nấm trong 1 tuần, lượng đường trong máu lúc đói và sau bữa ăn tăng trung bình lần lượt là 13% và 20%. Phương pháp điều trị cũng làm giảm huyết áp đáng kể mức cholesterol và chất béo trung tính của những người tham gia.
Hơn nữa, một nghiên cứu ở 27 người đàn ông mắc bệnh tiểu đường loại 2 và huyết áp cao cho thấy điều trị với 3g bột P. ostreatus mỗi ngày trong 3 tháng làm giảm đáng kể hemoglobin A1c (HbA1c), một dấu hiệu để kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài. (16 Nguồn đáng tin cậy, 19).
Một đánh giá năm 2020 cho thấy rằng những tác dụng hạ đường huyết tiềm năng này có thể là do nấm có nồng độ cao của beta-glucans, vì loại chất xơ này làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ carbohydrate.
Lợi ích hỗ trợ miễn dịch
Nấm bào ngư có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch của bạn theo một số cách.
Ví dụ, màng phổi – một loại chất xơ beta-glucan có nguồn gốc từ P. ostreatus – đã được chứng minh là có đặc tính điều hòa miễn dịch. Ngoài ra, nấm có thể có tác dụng kháng vi-rút và kháng khuẩn.
Trong một nghiên cứu kéo dài 130 ngày ở 90 người bị virus herpes simplex loại 1 (HSV-1), điều trị bằng thuốc bổ sung kẽm, vitamin C và màng phổi kết hợp đã cải thiện các triệu chứng HSV-1 và giảm thời gian cũng như mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng hô hấp.
Điều trị màng phổi cũng đã được chứng minh là cải thiện đáng kể các triệu chứng ở trẻ em bị nhiễm trùng đường hô hấp tái phát và giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm trùng đường hô hấp trên ở các vận động viên.
Ngoài ra, một nghiên cứu kéo dài 8 tuần ở 41 người cho thấy so với giả dược, uống bổ sung chiết xuất nấm sò hàng ngày giúp tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách kích hoạt interferon-γ (IFN-γ), một phân tử đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ chống lại nhiễm trùng.
Những loại nấm này cũng đã được chứng minh là có tác dụng kháng vi-rút và kháng khuẩn.
Các lợi ích tiềm năng khác
Ngoài những lợi ích có thể được liệt kê ở trên, nghiên cứu cho thấy nấm bào ngư có thể tăng cường sức khỏe theo những cách khác:
- Đặc tính chống khối u tiềm năng: Nghiên cứu trong ống nghiệm và động vật cho thấy rằng những loại nấm này có thể cung cấp tác dụng chống khối u. Tuy nhiên, nghiên cứu về con người còn thiếu.
- Lợi ích sức khỏe đường ruột: Một nghiên cứu trên loài gặm nhấm năm 2021 cho thấy rằng việc bổ sung nấm bào ngư vào chế độ ăn uống của những con chuột béo phì làm giảm sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh và tăng sản xuất axit béo chuỗi ngắn có lợi trong ruột của chúng.
- Tác dụng chống viêm: Những loại nấm này có chứa các hợp chất chống viêm. Một nghiên cứu trên chuột vào năm 2020 cho thấy rằng điều trị bằng miệng với chiết xuất P. ostreatus làm giảm đáng kể tình trạng viêm chân gây ra.
Bạn không biết cách chọn nấm bào ngư ngon hoặc quá bận rộn không có thời gian đi chợ, đừng lo đã có dịch vụ đi chợ của bTaskee ngay rồi đây.
Tải app ngay tại đây
Cách chọn và bảo quản nấm bào ngư
Cách chọn nấm bào ngư
Hãy chọn cây nấm có thân chắc, mũ nấm to, có thể có màu xám hoặc trắng (Tùy theo sở thích) nhưng không nên bị rách nhiều. Phần chóp nấm lõm nhẹ và dưới mũ nấm có các cánh tơ mỏng. Ưu tiên chọn nấm bào ngư mọc thành cụm với nhau, tươi rói và có mùi nấm đặc trưng.
Cách bảo quản nấm bào ngư
Bảo quản trong ngăn mát
Cách bảo quản này sẽ giúp nấm tươi ngon đến hơn một tuần. Nếu để ở nhiệt độ phòng, nấm chỉ tươi trong khoảng 1 – 2 ngày.
Đầu tiên, cho nấm vào túi nhựa hoặc hộp kín được lót sẵn khăn giấy, nếu thấy lớp khăn giấy bị ướt do nấm thoát ẩm thì nên thay khăn giấy mới.
Nên chọn những túi nhựa và hộp đựng rộng rãi để nấm bào ngư không bị móp vì chúng rất mềm. Không nên xếp nấm gần với các thực phẩm cứng và nặng khác.
Bảo quản trong ngăn đông
Nấm sò có thể bảo quản đông trong vòng một tháng. Chỉ cần cho nấm đã sơ chế sạch vào túi zip hoặc hộp nhựa đậy kín miệng và đặt ngay ngắn vào ngăn đông tủ lạnh.
Bảo quản ở dạng khô
Phơi nấm ngoài trời nắng khoảng 2 ngày hoặc dùng lò sấy điện. Khi phơi khô, nấm sẽ rất hao so với lượng nấm tươi ban đầu. Để nấm giữ độ giòn và không bị ẩm mốc thì nên cho nấm vào túi zip hoặc lọ kín để bảo quản lâu ngày.
Bảo quản bằng cách ngâm muối
Đầu tiên hãy cắt chân nấm bào ngư sau đó tiến hành tước nấm làm đôi làm ba tùy vào kích thước tai nấm.
Ngâm muối nấm bào ngư lần 1 với dung dịch nước muối tỉ lệ 2 muỗng muối và 1 lít nước. Ngâm nấm khoảng 20 phút thì vớt ra và vắt ráo nước.
Tiếp tục pha nước muối loãng (1 muỗng muối với 1 lít nước) để rửa nấm lần 2. Ở bước này, bạn chỉ cần rửa nấm vắt thật sạch nước để nấm dai hơn và không còn mùi hôi của mùn cưa ủ nữa.
>>> Tham khảo thêm: Cách Bảo Quản Nấm Bào Ngư Tươi Ngon Lâu Ngày
Câu hỏi thường gặp
- Nấm bào ngư có thể chế biến theo những cách nào?
Nấm làm sạch có thể được áp chảo, xào, om, quay, chiên hoặc nướng. Sử dụng nấm nguyên cục, thái lát hoặc đơn giản là xé thành các miếng có kích thước phù hợp. Mặc dù bạn có thể ăn nấm bào ngư sống và chúng có thể được thêm khá nhiều vào món salad, nhưng chúng sẽ có vị hơi kim loại khi chưa nấu chín.
- Nấm bào ngư có độc không?
Ostreolysin (Olym), một loại protein 15 kDa có tính axit từ nấm bào ngư ăn được (Pleurotus ostreatus), là một cytolysin hình thành lỗ chân lông độc. Trong bài báo này, các đặc tính độc hại của nó đã được nghiên cứu ở loài gặm nhấm và LD50 ở chuột rơi vào khoảng 1170 microg / kg.
Xem thêm các bài viết liên quan:
- Rau Muống và 10 Công Dụng Tốt Cho Sức Khỏe
- Nấm Rơm: Thành Phần Dinh Dưỡng Và Lợi Ích Sức Khỏe
- Bắp Cải: Những Công Dụng Mà Bạn Chưa Biết
Hình ảnh: Canva, Thuốc Hay, VOV
