Phong tục Tết – dấu ấn văn hóa thiêng liêng của người Việt, là hành trình kết nối truyền thống qua từng thế hệ. Những nghi lễ, tập quán mang đậm bản sắc dân tộc không chỉ là sự kiện văn hóa, mà còn là câu chuyện sống động về bản ngã và giá trị tinh thần của cộng đồng.
Cùng bTaskee tìm hiểu 15 phong tục ngày Tết truyền thống nhé!
Dọn Dẹp Nhà Cửa Đón Tết
Phong tục dọn nhà đón Tết là truyền thống quan trọng đầu tiên của người Việt trước thềm năm mới. Việc dọn dẹp nhà cửa tượng trưng cho sự làm mới, loại bỏ điều cũ kỹ, xấu xí, đón chào năm mới với năng lượng tích cực.
Đây được coi là nghi thức “xuất trần hoán cốt” – thay da đổi thịt của không gian sống.
Các gia đình sẽ tổng vệ sinh toàn bộ không gian sống, quét dọn sạch sẽ từng ngóc ngách, tạo nên không gian mới tinh khiết và thoáng đãng.
Với vị thế là thương hiệu đi đầu trong lĩnh vực dọn dẹp nhà cửa, bTaskee đã có 9 năm kinh nghiệm, phục vụ hơn 1 triệu khách hàng xuyên suốt 9 mùa Tết. Do đó, chúng tôi đã có những bài viết thú vị để bạn đọc hiểu hơn về việc dọn nhà đón Tết Cổ Truyền, đó là:
- Cách Dọn Nhà Đón Tết Hiệu Quả Chuẩn Chuyên Gia 9 Năm bTaskee
- Dọn Dẹp Nhà Cửa Đón Tết Ngày Mấy Thì Hợp Lý Nhất?
- Cách Dọn Nhà Đón Tết Chuẩn Phong Thủy, Rước Tài Lộc
Hoặc nếu không có thời gian dọn dẹp, hãy để bTaskee đồng hành cùng bạn thông qua 2 dịch vụ chủ chốt dịp Tết:
- Dịch vụ dọn nhà Tết: Sẽ có 2-4 chị Ong (hay Tasker) làm việc theo ca từ 4-8 tiếng để dọn dẹp, vệ sinh không gian đến 400m2.
- Dịch vụ giúp việc ngày Tết: Gồm 1 chị Ong làm việc theo giờ từ 2-4 tiếng để duy trì sự gọn gàng, sạch sẽ trong mùa Tết.
Để tối ưu hóa việc dọn dẹp, bạn nên sử dụng dịch vụ Tổng vệ sinh nhà trước Tết 1 tháng, sau đó là dịch vụ giúp việc theo giờ mỗi tuần.
Dọn Dẹp Bàn Thờ Tổ Tiên
Người Việt rất coi trọng việc thờ cúng tổ tiên, do đó, trước Tết, bàn thờ tổ tiên thường được lau chùi sạch sẽ, thay thế những vật dụng thờ cúng cũ.
Phong tục này thể hiện lòng hiếu kính, sự tri ân đối với tổ tiên. Việc dọn dẹp bàn thờ cũng là cách để mời tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình.
Theo đó, các gia đình sẽ thay đồ thờ, lau chùi bàn thờ và bày biện lại hoa quả, hương nhang cho ngày Tết.
>> Có thể bạn quan tâm:
Hướng Dẫn Cách Lau Dọn Bàn Thờ Ngày Tết Chuẩn Phong Thủy, Hút Tài Lộc Nhất
Cúng Ông Công, Ông Táo
Tục lệ cúng ông Công, ông Táo diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp với ý nghĩa tiễn các vị thần bếp về trời báo cáo với Ngọc Hoàng, cầu mong một năm mới an lành.
Vào ngày này, gia đình chuẩn bị mâm cỗ gồm cá chép, hoa quả, bánh trái, rồi thả cá chép vào ao hoặc sông để các Táo “bay” về trời.
Tảo Mộ Tổ Tiên
Phong tục tảo mộ được thực hiện từ ngày 23 tháng Chạp đến 30 Tết, nhằm dọn dẹp và trang trí phần mộ của tổ tiên.
Gia đình sẽ chuẩn bị lễ vật như hương, nến và trầu cau để tưởng nhớ và cầu xin tổ tiên phù hộ cho con cháu trong năm mới
Gói Bánh Chưng
Bánh Chưng là món ăn truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết. Việc gói bánh chưng là một hoạt động mang tính cộng đồng, giúp mọi người trong gia đình gắn kết và cùng nhau chuẩn bị cho ngày Tết.
Bánh được làm từ gạo nếp, đậu xanh và thịt heo, tượng trưng cho đất và trời. Bánh chưng tượng trưng cho đất trời, là món ăn thể hiện sự biết ơn của con người đối với thiên nhiên.
>> Có thể bạn quan tâm:
- [Khám Phá] Nguồn Gốc, Ý Nghĩa Bánh Chưng Bánh Giầy Ngày Tết Chi Tiết
- 4 Cách Gói Bánh Chưng Ngày Tết Vuông Vắn, Đơn Giản, Đẹp Mắt
- 3 Cách Bảo Quản Bánh Chưng Tết Ngon và Giữ Nguyên Hương Vị
Đi Chợ Tết
Đi chợ Tết là một trải nghiệm thú vị và không thể thiếu trong dịp Tết. Chợ Tết là nơi hội tụ của nhiều loại hàng hóa phục vụ cho ngày lễ.
Người dân thường đi chợ để mua sắm thực phẩm, hoa quả, đồ trang trí và các món ăn truyền thống. Đây cũng là cơ hội để mọi người giao lưu, chia sẻ niềm vui xuân.
>> Xem thêm:
[Mẹo Mua Sắm] 15 Món Phải Có Khi Sắm Đồ Tết Cho Gia Đình
Chơi Hoa Tết
Trong những ngày Tết, việc chơi hoa trở thành phong tục phổ biến. Hoa mai, hoa đào và hoa cúc thường được chọn để trang trí nhà cửa, mang lại không khí tươi vui và hy vọng, cầu may mắn, tài lộc cho năm mới.
>> Khám phá:
Tổng Hợp 10+ Loại Hoa Chưng Tết Đẹp, Hút May Mắn Và Tài Lộc
Bày Trí Mâm Ngũ Quả
Mâm ngũ quả ngày Tết được bày trí cẩn thận trên bàn thờ tổ tiên với năm loại trái cây khác nhau, tượng trưng cho ngũ hành – sự phong phú và đa dạng của cuộc sống.
Mỗi loại quả đều mang ý nghĩa riêng về tài lộc và may mắn.
Cúng Tất Niên
Lễ cúng tất niên diễn ra vào chiều ngày cuối cùng của năm âm lịch (thường là 30 Tết), khi các gia đình chuẩn bị mâm cỗ để mời thần linh và tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình. Đồng thời, đây cũng là lúc gia đình tạ ơn và tiễn năm cũ.
Khoảnh khắc này rất thiêng liêng, thể hiện sự kính trọng với các thế hệ trước.
Đón Giao Thừa
Đón giao thừa là khoảnh khắc thiêng liêng nhất, đánh dấu thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Cả gia đình quây quần bên nhau, thắp hương, cầu nguyện cho một năm mới an khang thịnh vượng.
Hái Lộc Đầu Xuân
Hái lộc đầu xuân là phong tục truyền thống, thường được thực hiện vào ngày mùng 1 Tết. Người dân sẽ đến các đình, chùa để hái những cành cây non, tượng trưng cho sự phát triển và thịnh vượng trong năm mới.
Hành động này không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn mang lại hy vọng cho một năm mới đầy tài lộc và bình an.
Xông Đất
Phong tục xông đất diễn ra vào sáng mùng 1 Tết, khi người đầu tiên bước vào nhà sẽ được chọn kỹ lưỡng để mang lại may mắn cho gia đình.
Người xông đất thường có tính cách tốt và tuổi hợp với gia chủ, nhằm cầu chúc cho một năm mới thuận lợi và thành công.
Xuất Hành Đầu Xuân
Xuất hành đầu xuân là phong tục đi ra ngoài vào ngày mùng 1 Tết để cầu may mắn. Người ta thường chọn giờ, hướng xuất hành dựa trên tuổi tác và phong thủy, với mong muốn mọi việc trong năm mới sẽ suôn sẻ.
Chúc Tết, Mừng Tuổi Và Lì Xì
Chúc Tết, mừng tuổi và lì xì là những hoạt động không thể thiếu trong ngày Tết. Người lớn thường chúc Tết trẻ em, người thân, bạn bè những lời chúc tốt đẹp.
Còn việc mừng tuổi thể hiện sự kính trọng của con cháu đối với ông bà, cha mẹ. Trong khi lì xì là những phong bao lì xì chứa tiền mừng tuổi, thường được người lớn tặng cho trẻ em.
Đây là những việc mang ý nghĩa cho sự chia sẻ phước lành và tài lộc.
>> Có thể bạn quan tâm:
- Tổng Hợp 99+ Những Câu Chúc Tết Hay Và Ý Nghĩa Nhất
- Cách Làm Thiệp Chúc Mừng Năm Mới Đơn Giản Tại Nhà
Đi Nhà Thờ Và Lễ Chùa Đầu Năm
Nhiều gia đình Công Giáo và Phật Giáo thường có thói quen đi Nhà Thờ hoặc Chùa vào ngày đầu năm để cầu mong sức khỏe, bình an và tài lộc.
Đây cũng là dịp để mọi người thư giãn tâm hồn và tìm kiếm sự thanh tịnh trong tâm linh.
Ngoài ra ở nhiều vùng miền còn có các phong tục khác như:
- Dựng Cây Nêu ngày Tết: Cây nêu được dựng lên trước cửa nhà để xua đuổi tà ma và mang lại bình an cho gia đình.
- Ăn cơm tất niên với gia đình
- Xin chữ đầu năm
- Khai bút đầu năm.
Những Điều Kiêng Kỵ Trong Ngày Tết Mà Bạn Nên Biết
Trong dịp Tết Nguyên Đán, người Việt có nhiều phong tục kiêng kỵ nhằm tránh rước vận xui và cầu mong may mắn cho năm mới.
Dưới đây là những điều kiêng kỵ phổ biến mà bạn nên biết:
- Không quét nhà hoặc đổ rác vào mùng 1 Tết
- Tránh nói những lời xui xẻo
- Không ăn cháo vào bữa sáng
- Không gội đầu và cắt tóc
- Kiêng giặt quần áo
- Người có tang không nên xông đất
Để biết đầy đủ những điều kiêng kỵ ngày Tết và những lý do, mời bạn đọc tham khảo tại bài viết:
20+ Điều Kiêng Kỵ Ngày Tết Cần Biết Nếu Không Muốn Rước Vận Xui Cả Năm
Câu Hỏi Thường Gặp
Những Truyền Thống Tết Nào Ở Việt Nam Đã Mai Một Và Không Còn Phổ Biến? Vì Sao?
Một số truyền thống Tết ở Việt Nam đã mai một và không còn phổ biến như trước đây vì nhiều lý do khác nhau:
- Trò chơi dân gian ngày Tết: Các trò chơi dân gian như đánh quay, kéo co, ném còn dần dần bị thay thế bởi các hoạt động giải trí hiện đại như xem TV, chơi game.
- Gói bánh chưng, bánh tét: Việc tự tay gói bánh chưng, bánh tét trở nên hiếm hoi do cuộc sống bận rộn, nhiều gia đình chọn mua sẵn để tiết kiệm thời gian.
- Hát hò giao duyên ngày Tết: Trước đây, phong tục này thường được tổ chức tại các làng quê để tăng sự gắn kết cộng đồng. Tuy nhiên, với sự phát triển đô thị và nhịp sống hiện đại, hoạt động này dần bị lãng quên.
- Xin chữ ông đồ: Phong tục này vẫn còn tồn tại nhưng không còn phổ biến như xưa, chủ yếu diễn ra ở các thành phố lớn.
Những Câu Chúc Tết Hay, Ngắn Gọn Và Ý Nghĩa Nhất Là Gì?
Dưới đây là những câu chúc Tết hay, ngắn gọn, dễ nhớ và ý nghĩa:
- Năm mới an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý!
- Xuân đến lộc về, gia đình hòa thuận, hạnh phúc tràn đầy!
- Chúc bạn một năm tràn ngập niềm vui và thành công!
- Tết đến, chúc bạn phú quý, phát tài và hạnh phúc!
- Chúc công việc suôn sẻ, sự nghiệp thăng tiến!
- Chúc năm mới sức khỏe dồi dào, thành công rực rỡ!
- Kính chúc ông bà sống lâu trăm tuổi, khỏe mạnh và an vui!
- Chúc Tết ông bà, sức khỏe như ý, phúc lộc đầy nhà!
Những phong tục Tết không chỉ là di sản văn hóa quý báu mà còn là sợi dây kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa các thế hệ trong gia đình và cộng đồng.
Việc gìn giữ và thực hành các phong tục này không chỉ góp phần bảo tồn bản sắc dân tộc mà còn làm giàu thêm giá trị tinh thần, mang đến một mùa Tết đậm đà ý nghĩa và đầy ấm áp.
Chúc mọi nhà năm mới an khang, thịnh vượng.