Phúc lợi là một trong những yếu tố cốt lõi trong chính sách quản trị nhân sự hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng môi trường làm việc bền vững.
Theo thống kê từ các chuyên gia nhân sự hàng đầu, phúc lợi không chỉ bao gồm các khoản đãi ngộ tài chính mà còn là tổng thể các chế độ đảm bảo quyền lợi và nâng cao chất lượng cuộc sống người lao động. Vậy phúc lợi là gì và doanh nghiệp cần triển khai chính sách phúc lợi ra sao?
Phúc Lợi Là Gì?
Phúc lợi là những chế độ, quyền lợi mà người lao động được hưởng bên cạnh tiền lương. Phúc lợi có thể do pháp luật quy định hoặc do doanh nghiệp tự xây dựng nhằm nâng cao đời sống của nhân viên, giữ chân nhân tài và tạo môi trường làm việc tốt hơn.
Theo Bộ luật Lao động 2019 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2021), phúc lợi của người lao động bao gồm:
- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (Điều 168, 169, 170).
- Chế độ nghỉ ngơi: nghỉ hằng tuần, nghỉ lễ, nghỉ phép năm, nghỉ việc riêng có lương (Điều 113 – 115).
- Chế độ thai sản cho lao động nữ và nam có vợ sinh con (Điều 139 – 141).
- Chế độ trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm (Điều 46, 47).
- Các phúc lợi khác do doanh nghiệp quy định như thưởng, hỗ trợ ăn trưa, du lịch, đào tạo, bảo hiểm bổ sung…
2 Nhóm Phúc Lợi Mà Mọi Doanh Nghiệp Cần Biết
Phúc lợi trong doanh nghiệp không chỉ giúp giữ chân nhân sự mà còn nâng cao hiệu suất làm việc và xây dựng văn hóa bền vững. Dưới đây là 2 nhóm phúc lợi quan trọng mà mọi doanh nghiệp cần biết:
Phúc Lợi Bắt Buộc Theo Luật
Phúc lợi bắt buộc là những chế độ mà doanh nghiệp phải thực hiện theo quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi cơ bản cho người lao động. Dưới đây là các phúc lợi quan trọng theo quy định hiện hành:
- Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): Người lao động được hưởng chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí, tai nạn lao động… theo Điều 85, 86 Luật BHXH 2014. Mức đóng bảo hiểm do cả người lao động và doanh nghiệp cùng đóng theo tỷ lệ quy định.
- Nghỉ phép năm, nghỉ lễ có lương: Theo Điều 111 và 115 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có ít nhất 12 ngày phép/năm (tăng theo thâm niên) và được hưởng nguyên lương trong các ngày nghỉ lễ, Tết.
- Trợ cấp thôi việc, mất việc:
Người lao động làm việc từ 12 tháng trở lên, khi nghỉ đúng quy định, được hưởng trợ cấp thôi việc (mỗi năm làm việc nhận nửa tháng lương) theo Điều 46 Bộ luật Lao động 2019.
Trường hợp bị mất việc do cơ cấu, doanh nghiệp phải chi trả trợ cấp mất việc (tối thiểu một tháng lương/năm làm việc) theo Điều 47.
Phúc Lợi Tự Nguyện
Ngoài các chế độ phúc lợi bắt buộc, nhiều doanh nghiệp hàng đầu như Google, Unilever đã tiên phong trong việc áp dụng phúc lợi tự nguyện – những chính sách linh hoạt, sáng tạo giúp nâng cao trải nghiệm nhân viên và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.
- Bảo hiểm sức khỏe mở rộng: Cung cấp bảo hiểm nhân thọ, nha khoa, sức khỏe cao cấp, giúp nhân viên an tâm làm việc.
- Chăm sóc sức khỏe toàn diện: Hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ, phòng gym, yoga tại văn phòng để nâng cao thể chất và tinh thần.
- Hỗ trợ tài chính linh hoạt: Vay ưu đãi, trợ cấp nhà ở, đi lại, thậm chí thưởng cổ phiếu như Google dành cho nhân viên xuất sắc.
- Đào tạo và phát triển: Tài trợ khóa học chuyên sâu, tạo lộ trình thăng tiến rõ ràng để nhân viên không ngừng phát triển.
- Văn hóa và gắn kết: Team building, du lịch, sự kiện nội bộ giúp xây dựng môi trường làm việc tích cực.
- Linh hoạt trong công việc: Chính sách làm việc từ xa, giờ làm linh hoạt giúp nhân viên cân bằng cuộc sống.
Tầm Quan Trọng Của Phúc Lợi Đối Với Doanh Nghiệp
Một chính sách phúc lợi tốt mang lại nhiều lợi ích thiết thực sau:
Tăng Cường Hiệu Suất Làm Việc
Theo Harvard Business Review, nhân sự có chế độ phúc lợi toàn diện tăng 21% năng suất. Báo cáo Anphabe cho thấy 76% nhân viên tại doanh nghiệp có phúc lợi tốt làm việc gắn kết hơn.
Nhiều doanh nghiệp lớn đã chứng minh hiệu quả của phúc lợi đối với năng suất lao động. Chẳng hạn, Google nổi tiếng với các chương trình chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ tâm lý và môi trường làm việc linh hoạt, giúp tăng 37% năng suất lao động (theo Forbes).
Tại Việt Nam, VinGroup áp dụng chế độ thưởng theo hiệu suất, đào tạo chuyên sâu và hỗ trợ sức khỏe, tối ưu hóa hiệu quả làm việc của nhân viên.
Giữ Chân Nhân Tài
Phúc lợi doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc giữ chân nhân tài. Theo khảo sát của Gallup, 41% nhân viên trên toàn cầu trải qua căng thẳng đáng kể trong ngày làm việc, điều này ảnh hưởng đến sự gắn kết và hiệu suất làm việc.
Tại Việt Nam, theo khảo sát của Anphabe, 81% nhân sự tại các doanh nghiệp được chứng nhận có mức gắn kết cao, cho thấy tầm quan trọng của phúc lợi trong việc giữ chân nhân viên.
Một ví dụ điển hình là Tập đoàn Viettel, với chính sách đãi ngộ hấp dẫn như thưởng vào các dịp lễ lớn, khuyến khích sáng kiến và hỗ trợ đào tạo, đã thu hút và giữ chân hàng trăm nhân tài mỗi năm.
Xây Dựng Văn Hóa Doanh Nghiệp
Phản ánh giá trị doanh nghiệp: Phúc lợi thể hiện sự quan tâm của doanh nghiệp đến nhân viên, tạo môi trường làm việc tích cực.
Tăng gắn kết & động lực: Nhân viên hài lòng với phúc lợi sẽ có tinh thần cống hiến, giảm tỷ lệ nghỉ việc.
Xây dựng văn hóa bền vững: Chính sách phúc lợi tốt giúp hình thành một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hấp dẫn nhân tài.
Tăng Cường Uy Tín Của Thương Hiệu
Khẳng định trách nhiệm doanh nghiệp: Chính sách phúc lợi tốt cho thấy sự cam kết với nhân viên, nâng cao hình ảnh thương hiệu.
Thu hút và giữ chân nhân tài: Doanh nghiệp có phúc lợi hấp dẫn sẽ tạo lợi thế cạnh tranh trong tuyển dụng.
Tạo ấn tượng tích cực: Nhân viên hài lòng là những người đại diện tốt nhất, giúp lan tỏa uy tín doanh nghiệp.
5 Bước Thiết Kế Chính Sách Phúc Lợi Đột Phá
Một chính sách phúc lợi đột phá phải đáp ứng nhu cầu nhân viên và nâng cao hiệu suất và sức hút doanh nghiệp. Dưới đây là 5 bước để thiết kế chính sách hiệu quả:
Bước 1: Khảo Sát Nhu Cầu Nhân Viên, Lắng Nghe Để Thấu Hiểu
Để xây dựng chính sách phúc lợi hiệu quả, doanh nghiệp cần hiểu rõ nhu cầu của nhân viên thông qua các phương pháp khảo sát đa dạng:
- Phỏng vấn 1-1: Tạo điều kiện cho nhân viên chia sẻ trực tiếp, giúp thu thập thông tin chi tiết và xây dựng mối quan hệ tin cậy.
- Bảng hỏi ẩn danh: Sử dụng các mẫu khảo sát miễn phí để nhân viên thoải mái bày tỏ ý kiến mà không lo ngại về danh tính.
- Phân tích dữ liệu từ phòng Nhân sự: Khai thác thông tin hiện có để nhận diện xu hướng và nhu cầu chung.
Việc áp dụng công nghệ cũng mang lại hiệu quả cao. Chẳng hạn, Vinamilk đã triển khai hệ thống quản lý học tập (LMS) để theo dõi tiến độ và hiệu quả học tập của nhân viên mới, giúp họ dễ dàng hòa nhập với công ty.
Bước 2: Rà Soát Quy Định Pháp Lý Để Tránh Rủi Ro Pháp Luật
Doanh nghiệp cần tuân thủ các phúc lợi bắt buộc theo Nghị định 152/2020/NĐ-CP, bao gồm BHXH, BHYT, BHTN cho lao động có hợp đồng từ đủ 1 tháng.
Một lỗi phổ biến mà nhiều doanh nghiệp mắc phải là không đóng BHTN cho lao động hợp đồng ngắn hạn có thể bị phạt đến 75 triệu đồng (Nghị định 28/2020/NĐ-CP).
Bước 3: Cân Đối Ngân Sách, Tối Ưu Chi Phí, Tăng ROI
Doanh nghiệp nên phân bổ ngân sách phúc lợi hợp lý để tối ưu chi phí và gia tăng lợi nhuận. Theo báo cáo của Mercer Vietnam, chi phí phúc lợi thường chiếm 15-30% tổng quỹ lương. Gợi ý phân bổ hiệu quả:
- 50% cho phúc lợi bắt buộc (BHXH, BHYT, BHTN).
- 30% cho phúc lợi tự nguyện (team-building, học bổng).
- 20% cho phúc lợi sáng tạo (trợ cấp nuôi thú cưng, hỗ trợ học tiếng Anh).
Bước 4: Triển Khai & Truyền Thông Nhằm Đảm Bảo Minh Bạch
Để đảm bảo nhân viên hiểu rõ và sử dụng hiệu quả các chính sách phúc lợi, doanh nghiệp nên thực hiện các biện pháp sau:
- Thiết kế cẩm nang phúc lợi: Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, kết hợp với infographic để trực quan hóa thông tin, giúp nhân viên dễ dàng nắm bắt.
- Tổ chức workshop giải đáp: Tạo cơ hội cho nhân viên đặt câu hỏi và nhận phản hồi trực tiếp, tăng cường sự minh bạch và tin cậy.
Một ví dụ cụ thể là Công ty TNHH Bosch đã giảm 40% số lượng thắc mắc sau khi triển khai workshop hướng dẫn chi tiết về chính sách phúc lợi.
Bước 5: Đo Lường & Điều Chỉnh, Linh Hoạt Theo Biến Động
Để đảm bảo chính sách phúc lợi hiệu quả và phù hợp với nhu cầu nhân viên, doanh nghiệp cần theo dõi các chỉ số quan trọng như:
- eNPS (Employee Net Promoter Score): Đánh giá mức độ hài lòng và khả năng giới thiệu công ty của nhân viên.
- Tỷ lệ nghỉ việc: Phản ánh mức độ gắn kết và sự hài lòng của nhân viên.
- Mức độ hài lòng qua khảo sát định kỳ: Thu thập phản hồi để hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của nhân viên.
Chẳng hạn, sau khi nhận thấy xu hướng làm việc từ xa trở nên phổ biến, FPT đã tăng phúc lợi “làm việc từ xa toàn cầu” sau khi 80% nhân viên phản hồi tích cực về mô hình này.
2 Lỗi Thường Gặp Khi Triển Khai Xây Dựng Chính Sách Phúc Lợi
Không ít doanh nghiệp gặp phải sai lầm khi triển khai chính sách phúc lợi dẫn đến hiệu quả thấp hoặc không phù hợp với nhân viên. Dưới đây là 2 lỗi phổ biến cần tránh:
- Áp dụng máy móc mô hình nước ngoài
Nhiều doanh nghiệp sao chép chính sách phúc lợi từ nước ngoài mà không điều chỉnh theo văn hóa và nhu cầu địa phương.
Chẳng hạn, các công ty Nhật Bản ưu tiên phúc lợi gia đình như trợ cấp cho vợ/chồng, con cái, trong khi nhân viên Việt Nam có thể quan tâm nhiều hơn đến hỗ trợ tài chính hoặc phát triển nghề nghiệp.
Giải pháp: Điều chỉnh chính sách phúc lợi phù hợp với đặc điểm văn hóa doanh nghiệp và nhu cầu thực tế của nhân viên.
- Không cập nhật xu hướng mới
Bỏ qua các xu hướng phúc lợi hiện đại có thể khiến doanh nghiệp mất lợi thế cạnh tranh trong tuyển dụng và giữ chân nhân tài.
Theo khảo sát của Anphabe, 72% Gen Z mong muốn cân bằng công việc – cuộc sống, bao gồm phúc lợi chăm sóc sức khỏe tinh thần.
Giải pháp: Thường xuyên cập nhật chính sách phúc lợi, lắng nghe phản hồi của nhân viên và điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu thay đổi của lực lượng lao động.
Xu Hướng Phúc Lợi 4.0 Cùng Giải Pháp bTaskee Benefits
Xu hướng phúc lợi doanh nghiệp ngày nay không chỉ dừng lại ở bảo hiểm hay lương thưởng mà còn mở rộng sang chăm sóc sức khỏe, cân bằng công việc – cuộc sống và hỗ trợ gia đình.
Để đáp ứng nhu cầu này, bTaskee Benefits ra đời, cung cấp giải pháp linh hoạt, tiện lợi giúp doanh nghiệp nâng cao trải nghiệm nhân viên.
Các lợi ích khi DN triển khai bTaskee benefits là:
- Dịch vụ gia đình độc đáo, nâng cao giá trị phúc lợi: bTaskee Benefits cung cấp các dịch vụ tiện ích gia đình như dọn dẹp, nấu ăn, đi chợ, giúp doanh nghiệp tạo sự khác biệt trong chính sách phúc lợi và gia tăng sự hài lòng của nhân viên.
- Phúc lợi cá nhân hóa, đáp ứng nhu cầu thực tế: Dịch vụ linh hoạt, theo sát xu hướng phúc lợi hiện đại, đảm bảo nhân viên nhận được những hỗ trợ thiết thực, phù hợp với từng cá nhân thay vì những gói phúc lợi cố định, thiếu hiệu quả.
- Tối ưu ngân sách, tránh lãng phí: Doanh nghiệp có thể tùy chỉnh phúc lợi theo nhu cầu thực tế, phân bổ ngân sách hợp lý, tránh chi tiêu vào các dịch vụ không được nhân viên sử dụng.
>> Xem chi tiết tại:
Phúc Lợi Mới Là Gì? Tìm Hiểu Về Gói Phúc Lợi bTaskee Benefits Hiện Đại Cho Doanh Nghiệp
Câu Hỏi Thường Gặp
Làm Thế Nào Để Các Doanh Nghiệp Vừa Và Nhỏ Có Thể Triển Khai Chương Trình Phúc Lợi Hiệu Quả Mà Không Tốn Kém?
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) thường gặp khó khăn trong việc triển khai phúc lợi do ngân sách hạn chế. Tuy nhiên, vẫn có nhiều cách tối ưu mà không tốn kém:
- Linh hoạt thời gian & làm việc từ xa: Tăng sự hài lòng mà không tốn chi phí.
- Hợp tác ưu đãi : Liên kết với phòng gym, quán ăn, bảo hiểm nhóm giá rẻ.
- Đào tạo nội bộ & cố vấn: Chia sẻ kiến thức, phát triển nhân sự không tốn nhiều ngân sách.
- Ghi nhận & khen thưởng: Vinh danh nhân viên, thưởng ngày nghỉ, suất ăn miễn phí.
- Cải thiện môi trường làm việc: Bổ sung bữa ăn nhẹ, không gian thư giãn.
Phúc Lợi Có Thể Ảnh Hưởng Đến Sự Cân Bằng Giữa Công Việc Và Cuộc Sống Của Nhân Viên Như Thế Nào?
Một chương trình phúc lợi hợp lý có thể tác động tích cực đến:
1. Sức khỏe thể chất & tinh thần
- Bảo hiểm sức khỏe, khám sức khỏe định kỳ giúp nhân viên an tâm và chủ động chăm sóc bản thân.
- Chính sách hỗ trợ sức khỏe tinh thần giúp giảm căng thẳng, tăng động lực làm việc.
- Dịch vụ tổng vệ sinh bTaskee giúp duy trì không gian sống sạch sẽ, nâng cao chất lượng cuộc sống.
2. Quản lý thời gian hiệu quả hơn
- Chính sách làm việc linh hoạt hoặc làm việc từ xa giúp nhân viên chủ động sắp xếp công việc và cuộc sống.
- Nghỉ phép có lương, nghỉ dưỡng giúp tái tạo năng lượng, duy trì hiệu suất.
- Dịch vụ giúp việc nhà theo giờ bTaskee hỗ trợ dọn dẹp, nấu ăn, giúp nhân viên có thêm thời gian nghỉ ngơi.
3. Hỗ trợ tài chính, giảm áp lực kinh tế
- Trợ cấp đi lại, ăn trưa hoặc hỗ trợ học phí giúp giảm bớt gánh nặng tài chính.
- Sử dụng dịch vụ tổng vệ sinh, giặt ủi bTaskee giúp tiết kiệm thời gian và chi phí sinh hoạt.
4. Môi trường làm việc thoải mái, gắn kết
- Không gian làm việc thân thiện, hỗ trợ bữa ăn nhẹ, khu vực thư giãn giúp nhân viên giảm căng thẳng.
- Văn hóa doanh nghiệp tích cực giúp nhân viên cảm thấy gắn kết hơn với công ty.
Có Những Phúc Lợi Nào Chưa Phổ Biến Nhưng Đang Được Các Doanh Nghiệp Tiên Phong Áp Dụng?
- Hỗ trợ công việc nhà & chăm sóc gia đình
- Dịch vụ giúp việc theo giờ bTaskee: Dọn dẹp, giặt ủi, nấu ăn, giúp nhân viên giảm tải việc nhà.
- Trợ cấp giữ trẻ, nghỉ phép có lương để chăm sóc người thân.
- Chăm sóc sức khỏe tinh thần & tài chính
- Tư vấn tâm lý miễn phí, nghỉ phép không giới hạn (Unlimited PTO).
- Hỗ trợ tài chính cá nhân: ứng lương linh hoạt, tư vấn đầu tư.
- Môi trường làm việc linh hoạt
- Làm việc hybrid, trợ cấp thiết bị & không gian làm việc từ xa.
- Văn phòng “Pet-friendly” cho phép mang thú cưng đi làm.
- Phát triển cá nhân & cân bằng cuộc sống
- “Workcation” – làm việc kết hợp du lịch.
- Trợ cấp học tập, luân chuyển vị trí để nâng cao kỹ năng.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn các thông tin về phúc lợi. Nếu bạn tìm kiếm một giải pháp phúc lợi phù hợp với nhu cầu nhân viên hiện đại, bTaskee Benefits là lựa chọn tối ưu cho doanh nghiệp của bạn.
