Dưa hấu là loại trái cây giải nhiệt được nhiều người ưa thích. Bên cạnh hương vị ngọt mát, dưa hấu còn có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Cùng bTaskee tìm hiểu về 8 tác dụng của dưa hấu và những lưu ý khi dùng loại quả này nhé!
Nguồn gốc, đặc điểm và thành phần dinh dưỡg của quả dưa hấu
Nguồn gốc và đặc điểm của dưa hấu
Cây dưa hấu là một loại thực vật thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae), thân leo và có tua cuốn. Quả dưa hấu có lớp vỏ dày, thịt ngọt và mọng nước.
Theo truyện cổ tích Việt Nam, dưa hấu được tìm thấy bởi Mai An Tiêm. Chàng là con nuôi của vua Hùng thứ XVII, do làm trái ý vua nên bị đày ra đảo hoang và vô tình phát hiện ra giống dưa hấu.
Trên thực tế, các cuộc nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra dưa hấu có nguồn gốc từ vùng Lưỡng Hà cổ đại hay Tây Phi ngày nay.
Hiện nay trên thị trường Việt Nam phổ biến 3 loại dưa hấu là dưa hấu đỏ, dưa hấu vàng và dưa hấu không hạt. Mỗi loại đều có đặc điểm và thành phần dinh dưỡng hơi khác nhau. Bài viết này sẽ chủ yếu đề cập đến loại dưa hấu đỏ.
Ngoài ra, trên thị trường thế giới còn có thêm một số giống dưa hấu lạ như dưa hấu ruột trắng, dưa hấu đen, dưa hấu tí hon,..
Thành phần dinh dưỡng của dưa hấu
Thành phần chủ yếu trong dưa hấu là nước, chiếm 91% và carbohydrate chiếm 7,5%. Dưa hấu gần như không chứa chất béo và protein và đặc biệt ít calo.
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, trong 100g dưa hấu (⅔ cốc) chứa:
- Năng lượng: 30 kcal
- Protein: 0,61 gam
- Carbs: 7,55 gam
- Đường: 6,2 gam
- Chất xơ: 0,4 gam
- Chất béo: 0,2 gam
- Vitamin A: 28µg
- Vitamin C: 8,1mg
Ăn dưa hấu có tác dụng gì? Mách bạn 8 tác dụng của quả dưa hấu
Ngăn ngừa ung thư
Một hàm lượng lớn lycopene và các hợp chất thực vật riêng lẻ khác được tìm thấy trong dưa hấu có tác dụng phòng chống ung thư.
Một số nghiên cứu của NCBI đã chứng minh lycopene có khả năng khống chế yếu tố tăng trưởng giống như insulin (IGF), từ đó các tế bào được phát triển bình thường và không xảy ra đột biến. Nhờ đó, làm giảm nguy cơ mắc ung thư ở các bộ phận trên cơ thể.
Bài nghiên cứu khác cũng chỉ ra, chất lycopene đặc biệt có khả năng ngăn ngừa các loại ung thư liên quan đến hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, cucurbitacin E có trong dưa hấu cũng đã được chứng minh với khả năng ức chế sự phát triển của khối u.
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Các chất dinh dưỡng trong dưa hấu như citrulline, lycopene, vitamin A, B6, C, magiê và kali có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch.
Citrulline là một loại axit amin có thể làm tăng mức oxit nitric trong cơ thể. Theo nghiên cứu, Oxit nitric giúp mạch máu của bạn giãn nở, làm giảm huyết áp.
Ngoài ra, Viện Dược phẩm Hoa Kỳ đã chỉ ra hợp chất lycopene có tác dụng giảm cholesterol trong máu và ổn định huyết áp. Một thí nghiệm trên những người bị béo phì ở tuổi tiền mãn kinh cũng cho thấy lycopene cũng có thể làm giảm độ cứng và độ dày của thành động mạch.
Có nhiều chất chống oxy hóa và giảm viêm mãn tính
Viêm mãn tính là nguyên nhân chính gây ra các chứng bệnh mãn tính nguy hiểm như ung thư, tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra các chất chống oxy hóa, lycopene và vitamin C có trog dưa hấu có tác dụng giảm viêm và tổn thương do oxy hóa.
Trong một nghiên cứu năm 2015, những con chuột thí nghiệm được cho ăn dưa hấu để bổ sung vào chế độ ăn uống không lành mạnh của mình. So với nhóm đối chứng, họ phát hiện nhóm chuột được ăn dưa hấu ít bị căng thẳng oxy hóa và phản ứng gây viêm hơn nhóm đối chứng.
Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng
Theo nghiên cứu, hoạt chất lycopene trong dưa hấu có tác dụng bảo vệ mắt khỏi các tổn thương do oxy hóa và ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.
Vì vậy, hãy bổ sung dưa hấu vào thực đơn cho gia đình bạn, nhất là khi gia đình có người lớn tuổi để bảo vệ và tăng cường sức khỏe mắt nhé!
Giảm đau cơ
Citrulline có trong dưa hấu có thể làm dịu các cơn đau cơ.
Đặc biệt, cơ thể chúng ta hấp thụ citrulline có trong dưa hấu hiểu quả hơn so với các loại nước được pha sẵn citrulline.
Một nghiên cứu nhỏ đã cho các vận động viên uống nước ép dưa hấu và thức uống có citrulline. Cả hai loại đồ uống từ dưa hấu đều giúp giảm đau cơ và phục hồi nhịp tim nhanh hơn, so với thức uống có pha citrulline.
Tốt cho da và tóc
Hai loại vitamin có trong dưa hấu là vitamin A và vitamin C đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của da và tóc. Vitamin C giúp cơ thể sản sinh ra collagen – một loại protein giữ cho làn da của bạn căng, mềm và mái tóc của bạn chắc khỏe.
Vitamin A cũng rất quan trọng đối với làn da khỏe mạnh vì nó tham gia vào quá trình tái tạo tế bào. Nếu bị thiếu vitamin A , da của bạn có thể trông khô và bong tróc.
Ngoài ra, theo nghiên cứu hai hoạt chất lycopene và beta-carotene được tìm thấy trong dưa hấu cũng có thể giúp bảo vệ làn da của bạn khỏi bị cháy nắng.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Dưa hấu chứa nhiều nước và một lượng nhỏ chất xơ, đây là hai chất rất quan trọng để hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Chất xơ bạn ngăn ngừa và cải thiện tình trạng táo bón; trong khi nước giúp tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa.
Tốt cho bà bầu
Dưa hấu có tác dụng giảm ợ nóng cùng các triệu chứng ốm nghén. Ngoài ra, loại quả này còn chứa rất nhiều khoáng chất giúp ngăn ngừa chuột rút và đau nhức cơ. Do đó, phụ nữ có thai nên đưa dưa hấu vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Tuy nhiên, trong dưa hấu chứa một lượng lớn nước và đường, bà bầu nên dùng dưa hấu với một lượng vừa đủ để tránh bị tiêu chảy hay các chứng bệnh nguy hiểm hơn. Tham khảo phần 3 của bài viết ngay dưới đây để biết thêm thông tin chi tiết nhé!
>>> Xem thêm bí quyết bảo quản dưa hấu tươi ngon trong nhiều ngay từ các chị Ong nhé!
Những lưu ý khi dùng dưa hấu
Nên ăn cả hạt dưa hấu
Hạt dưa hấu là chứa vô vàn các chất dinh dưỡng như folate, sắt, kẽm, đồng, magiê, kali. Ngoài ra còn một số a-xít amin, protein và phức hợp vitamin B. Tất cả các chất dinh dưỡng đều có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất trong cơ thể bạn.
Đặc biệt, trong hạt dưa hấu còn có một số hoạt chất như: Ryptophan giúp an thần, dễ ngủ; glutamic hỗ trợ hoạt động của não bộ; lysine giúp cơ thể dễ dàng hấp thu canxi và thúc đẩy quá trình sản sinh collagen.
Vì vậy, hãy nhai luôn phần hạt của dưa hấu để vừa không phải tốn công nhả hạt và có thêm chất dinh dưỡng cho cơ thể bạn nhé!
Không nên bỏ lớp cùi trắng của dưa hấu:
Tương tự hạt dưa hấu, phần cùi dưa hấu cũng chứa rất nhiều vitamin và chất khoáng có tác dụng giảm huyết áp và tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch.
Nếu bạn cảm thấy phần cùi không ngon khi ăn sống thì có thể chế biến nó thành các món ăn ngon như nộm, salad, trà, bánh bao vỏ,…
Không nên ăn quá nhiều dưa hấu:
Dưa hấu là một loại thực phẩm mang tính hàn và chứa tới hơn 90% là nước. Nếu ăn qua nhiều sẽ gây loãng dịch dạ dày và lạnh bụng, gây ra các triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, chán ăn,…
Ngoài ra dưa hấu là một trong những loại quả có chỉ số đường huyết GI cao, bạn nên ăn với một lượng vừa phải. Theo các chuyên gia, bạn chỉ nên ăn 100-150g dưa hấu trong một ngày.
Một số người không nên dùng dưa hấu:
- Bệnh nhân suy thận hoặc tiểu đường: Như đã đề cập ở trên, dưa hấu là một loại trái cây có chỉ số đường huyết cao nên không phù hợp với những người bị tiểu đường. Ngoài ra, vì chứa một lượng nước khá lớn nên loại trái cây này cũng không phù hợp với những người bị suy thận, dễ gây tích nước, phù nề và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
- Người bị béo phì hoặc muốn giảm cân: Dưa hấu chứa nhiều đường dễ chuyển hóa thành chất béo nên cần cân nhắc khi sử dụng dưa hấu, tránhh ăn quá nhiều.
Cách chọn dưa hấu ngon, ngọt lịm
Dựa vào quan sát: Hãy chọn những quả dưa hấu có lớp vỏ xanh tươi, quả tròn đều. Chú ý đến phần cuống, nếu phần cuống héo khô chứng tỏ dưa hấu đã chín ngọt, còn phần cuống héo xanh thì có thể đó là quả dưa hái non.
Ngoài ra, bạn nên chú ý đến phần đốm vàng trên trái dưa. Nếu đốm có màu vàng nhạt thì đây là quả dưa chưa chín, còn nếu đốm có màu vàng đậm ngả nâu thì có nghĩa là quả dưa này đã già và chín ngọt.
Dựa vào cảm nhận khi cầm: Chọn những quả dưa chắc và nặng, khi gõ vào phát ra tiếng “bịch bịch”. Đây là những quả dưa vừa chín tới. Tránh chọn những quả dưa nhẹ và phát ra tiếng “bộp bộp” khi gõ vào; vì những quả dưa này đã để lâu, thường rỗng ruột hoặc nhạt.
>>> Để chi tìm hiểu chi tiết hơn mời bạn tham khảo bài viết: Cách lựa dưa hấu ngon ngọt siêu chuẩn.
Câu hỏi thường gặp
- Dưa hấu bao nhiêu calo?
Trong 100g dưa hấu chỉ chứa 30 calo. Đây là loại thực phẩm lành mạnh và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, loại trái cây này cũng chứa nhiều đường (6,2g đường/100g dưa hấu) nên bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi cho dưa hấu vào thực đơn giảm cân của mình.
- Một ngày nên ăn bao nhiêu dưa hấu?
Theo các chuyên gia, bạn chỉ nên ăn 100-150g dưa hấu trong một ngày. Nếu ăn qua nhiều dưa hấu trong ngày sẽ gây loãng dịch dạ dày và lạnh bụng, gây ra các triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, chán ăn,… và các chứng bệnh nguy hiểm hơn như tiểu đường, suy tim, suy thận.
Hi vọng những thông tin kiến thức tổng hợp trên có thể giúp bạn bạn hiểu rõ hơn về các tác dụng của dưa hấu và những lưu ý khi sử dụng loại quả này. Hãy thêm dưa hấu vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày để tăng cường sức khỏe cho gia đình bạn nhé!
>>> Xem thêm các bài viết liên quan:
- 8 Tác Tụng Của Quả Dứa, Những Lưu Ý Khi Dùng Và Cách Chữa Rát Lưỡi
- 6 Công dụng của bưởi, gợi ý một số món ăn
- Tác Dụng Của Khoai Lang: Ăn Nhiều Khoai Có Tốt Không?