Vải thiều là một loại trái cây được rất nhiều người Việt Nam ưa chuộng. Bên canh đó, loại quả này còn chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển của cơ thể. Cùng bTaskee tìm hiểu về thành phần dinh dưỡng và công dụng cần biết của vải thiều nhé!
Nguồn gốc, đặc điểm và thành phần dinh dưỡng của vải thiều
Nguồn gốc, đặc điểm của vải thiều
Quả vải được du nhập vào Việt Nam từ khoảng cuối thế kỉ 19, đầu thế kỉ 20. Từ một cây vải nhỏ ở Thanh Hà, hiện nay, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp những vườn vải trĩu quả ở nhiều nơi như Lục Ngạn Bắc Giang, Chí Linh Hải Dương và nhiều địa phương khác.
Từ xa xưa, vải thiều vốn là một loại quả quý, được các vua chúa vô cùng yêu thích. Có tích truyền rằng, Dương Quý Phi vì quá yêu thích loại trái này đã ban cho nó cái tên “phi tử tiếu” (Nụ cười quý phi). Sử sách lưu lại, vải thiều “Mã ngoài như lụa hồng, tơ tía, thịt vải như thủy tinh, như giáng tuyết”.
Vải thiều có quả nhỏ, vỏ sần, chín màu đỏ, hạt rất màu đen tuyền hoặc không hạt, cùi trắng dày ăn rất ngọt, hương vị thơm đặc biệt. Khi cắn vào, thịt quả dày, mọng nước, ngọt tươi ngập trong răng, cảm giác sảng khoái vô cùng.
Vải thiều thường ra hoa vào tháng 3 dương lịch và chín vào tháng 6 vậy nên mùa vải thường chỉ kéo dài 1, 2 tháng, bắt đầu từ tháng 4, tháng 5.. Sau đó chúng thường được vận chuyển vào tiêu thụ tại các vùng miền khác như Sài Gòn, Hà Nội…
Thành phần dinh dưỡng
Tuy có ngoại hình nhỏ bé nhưng trong vải thiều lại chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể. Theo USDA, trung bình trong 100g vải thiều chứa:
- Năng lượng: 66kcal
- Chất đạm: 0.8g
- Carbohydrate: 16.5g
- Đường: 15.2g
- Chất xơ: 1.3g
- Chất béo: 0.4g
Quả vải thiều có công dụng gì?
Vải thiều là loại trái cây chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích sức khỏe của nó.
Chống ung thư
Chiết xuất vải thiều có khả năng chống ung thư. Nó có thể có khả năng ngăn chặn sự phát triển tế bào của các bệnh ung thư khác nhau. Nhưng để kiểm chứng công dụng này vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa.
Phòng chống bệnh tim mạch, đột quỵ
Bạn nên ăn ít nhất 1,5 đến 2,5 cốc trái cây mỗi ngày và 2 đến 4 cốc rau. Ăn nhiều trái cây và rau quả có thể giúp giảm nguy cơ phát triển các bệnh như bệnh tim mạch, đột quỵ và một số loại ung thư. Chất chống oxy hóa trong quả vải giúp cải thiện hệ miễn dịch, làm chậm sự tiến triển của bệnh đục thủy tinh thể và phòng chống các bệnh liên quan đến tim mạch.
Cung cấp Vitamin C
Quả vải là một nguồn cung cấp vitamin C. Người lớn nên bổ sung khoảng 75mg đến 90mg vitamin C mỗi ngày. Một khẩu phần 100 gam vải thiều cung cấp cho bạn 71,5 miligam vitamin C.
Cải thiện sức khỏe gan
Vải thiều chứa nhiều chất chống oxy hóa gọi là polyphenol. Những chất này được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc để bảo vệ tăng cường gan và tuyến tụy.
Một nghiên cứu năm 2017 được thí nghiệm trên chuột đã xem xét vải thiều và tác động của nó đối với gan. Nghiên cứu cho thấy các hợp chất đa âm trong chiết xuất vải thiều làm tăng khả năng phục hồi tế bào ở các tế bào gan bị tổn thương của chuột và điều trị gan nhiễm mỡ và sẹo gan tốt hơn so với cây kế sữa (silymarin). Cây kế sữa là một phương pháp điều trị chống oxy hóa đầu tiên đối với các triệu chứng viêm gan.
Giảm cân
Vải thiều có thể giúp bạn giảm mỡ trong cơ thể. Theo một nghiên cứu năm 2009, chiết xuất vải thiều giàu polyphenol làm giảm đáng kể trọng lượng cơ thể, vòng bụng và mỡ nội tạng so với giả dược. Mỡ nội tạng là chất béo xung quanh bụng của bạn. Nó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường loại 2.
Tuy nhiên, có một điểm lưu ý, không nên ăn quá nhiều vải thiều bởi nó là loại trái cây nhỏ, nếu không cẩn thận ăn nhiều sẽ làm tăng lượng carbs và đường.
Hỗ trợ tiêu hóa
Vải và long nhãn tươi và khô đều có xơ. Chất xơ giúp phân đông và bình thường hóa nhu động ruột. Nó cũng cải thiện sức khỏe tổng thể của ruột. Nó cũng có thể làm giảm cholesterol, cải thiện hệ vi khuẩn đường ruột.
Các chất dinh dưỡng thân thiện với da
Vải là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng thân thiện với da như thiamin, niacin và đồng. Thiamin giúp chuyển hóa chất béo và protein cho da khỏe mạnh. Niacin làm tăng độ ẩm cho da trong khi với một lượng nhỏ đồng sẽ giúp tăng tốc độ làm liền da.
Lưu ý khi sử dụng vải thiều
Theo nghiên cứu của Viện y khoa quốc gia Hoa Kỳ, vải thiều có thể làm giảm lượng đường trong máu của bạn.
Năm 2014, các nhà khoa học đã phát hiện ra được nguyên nhân của đợt bùng phát dịch bệnh của trẻ em ở Ấn Độ đến từ quả vải. Những đứa trẻ bị suy dinh dưỡng đã ăn những quả vải chưa chín từ một vườn cây ăn quả. Sự kết hợp của một hợp chất trong trái cây có tên là hypoglycin A và lượng đường trong máu thấp đã gây ra các tác động thần kinh cấp tính và thậm chí tử vong.
Những người đang ăn một lượng vải chín điển hình sẽ không sao, nhưng những người đang điều trị bệnh tiểu đường nên thận trọng.
Theo NCBI những người đang dùng các loại thuốc sau đây cũng nên thận trọng vì vải thiều có thể phản ứng với chúng:
- Thuốc chống đông máu như warfarin hoặc heparin
- Thuốc chống kết tập tiểu cầu như clopidogrel
- Thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen hoặc naproxen
- Chất chống ung thư
- Chống vi-rút
- Tác nhân tim mạch
- Chất làm giảm cholesterol hoặc lipid
- Tác nhân điều hòa miễn dịch
- Thuốc giảm đau
- Thảo dược bổ sung như Bạch Quả
Cũng có một số trường hợp hiếm hoi những người có phản ứng dị ứng với quả vải thiều, theo ghi nhận một nghiên cứu cũ của Viện y tế quốc gia Mỹ.
Cách chọn và bảo quản quả vải thiều
Cách chọn vải thiều ngon
Quan sát vỏ bên ngoài
Vải chín và ngon sẽ có vỏ màu hồng đỏ, quả tròn, phần gai nhẵn, có phần cành dính vào quả và lá vẫn còn xanh tươi. Không chọn các quả vải mặt vỏ có đốm sậm màu, đốm đen, đặc biệt là ở phần cuống vì rất dễ gặp quả thối hay chín quá.
Dùng tay nắn thử
Vải thiều tươi sờ vào sẽ có độ đàn hồi, cảm giác quả hơi mềm nhưng vẫn khá săn chắc. Nếu sờ nắn thấy quả vải cứng thì còn xanh, còn nếu nắn mềm nhưng không đàn hồi thì quả đã cũ hoặc chín quá.
Ngửi thử
Khi ngửi mùi của quả vải thiều tươi ngon, bạn sẽ ngửi thấy hương thơm nhẹ. Ngược lại, nếu ngửi thấy quả vải có mùi chua, mùi lên men, mùi lạ thì không nên chọn vì rất có thể nó đã bị rã ủng hoặc quá cũ.
Bóc vỏ
Nếu được phép, hãy bóc thử vỏ 1 quả vải bất kì trong chùm vải. Nếu khi bóc ra quả vải có phần cuống màu trắng, không thâm; Vỏ giòn, dễ lột và không bị rỉ nước mật khi lột vỏ; Cùi khá trong và nhìn cảm giác mọng nước thì đó là chùm vải thiều ngon vừa chín tới.
Quan sát hột bên trong
Sau khi lột vỏ, hãy tách thử phần cùi vải bên trong. Nếu cùi vải mềm, màu trắng trong, mọng nước, khi lột mới bắt đầu rỉ mật, có mùi thơm nhẹ, cùi dầy và dễ tách, hạt nhỏ thì đó là quả vải thiều ngon.
>>> Tham khảo thêm: 6 Mẹo Chọn Vải Thiều Ngon Ngọt, không Bị Sâu Đầu
Bạn chưa biết cách chọn vải thiều ngon? Chỉ với vài thao tác đơn giản trên app bTaskee, đội ngũ cộng tác viên chất lượng sẽ giúp bạn Đi Chợ tìm mua những thực phẩm chất lượng nhất và giao đến tận nơi. Việc gì khó, có ngay bTaskee lo
Cách bảo quản vải thiều
Sau khi chọn mua được những quả vải thiều tươi ngon, bạn cần biết cách bảo quản chúng để đảm bảo dinh dưỡng của loại trái cây này không bị mất đi.
Theo đó, bạn cần rửa sạch toàn bộ số vải đã mua, loại bỏ chất bẩn bám trên lớp vỏ cũng như loại bỏ những quả vải bị hư hỏng, chảy nước để bảo quản chúng tốt hơn.
Bạn có thể cho phần vải thiều đã rửa sạch vào một túi nilon rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh để bảo quản và ăn dần mỗi ngày. Hoặc bạn cũng có thể bảo quản vải thiều ở những nơi thoáng mát tránh ẩm mốc, ướt… trong thời gian quy định, nếu để quá lâu sẽ làm vải bị hư hỏng, mất dinh dưỡng.
Câu hỏi thường gặp
- Bạn có thể ăn bao nhiêu quả vải một ngày?
Người bình thường không nên ăn quá 10 quả vải một lần, riêng trẻ em có thể ăn 3 – 4 quả vải một lần, không quá nhiều. Vải đóng hộp thường chứa thêm đường, nếu vượt quá mức kể trên vải có thể gây hại đến sức khỏe của bạn.
- Khi nào thì không nên ăn vải thiều?
Trái cây có lợi cho sức khỏe con người, nhưng có một số loại trái cây như vải thiều bạn cần tránh ăn khi bụng đói. Nghiên cứu cho thấy quả vải có chứa một loại độc tố có thể khiến lượng đường trong máu thấp, đặc biệt là khi ăn lúc đói.
Vậy là bTaskee đã giúp bạn tổng hợp các giá trị dinh dưỡng, cũng như các lợi ích về sức khỏe và lưu ý khi sử dụng và cách chọn, bảo quản quả vải thiều. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp được nhiều thông tin hữu ích đến bạn.
Xem thêm bài viết liên quan:
- Sầu Riêng: Giải Mã Bí Ẩn Về Mùi Và Lợi Ích Tốt Cho Sức Khỏe
- Quả Kiwi: Thành Phần Dinh Dưỡng Và Công Dụng
- Quả Dưa Lê Có Tác Dụng Gì? Ăn Dưa Lê Có Tốt Không?
Hình ảnh: Canva, Internet
