ลุกนั่งทีก็ครางโอย ขยับตัวทีก็เหมือนโดนแทง นี่แหละอาการ ปวดเอว ปัญหาสุดกวนใจที่ใครหลายคนต้องเผชิญ บางคนเป็นแป๊บเดียวก็หาย แต่บางคนปวดยาวจนอยากจะร้องไห้ ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่กำลังทรมานกับอาการปวดเอวเรื้อรัง บทความนี้มีคำตอบให้ มาดูกันว่าทำไมถึงปวด และจะจัดการกับมันยังไงดี
ต้นตอแห่งความเจ็บปวด สาเหตุหลักของการ ปวดเอว
รู้ไหมว่าทำไมเอวถึงปวด? บางทีก็ไม่ได้มาจากการยกของหนักอย่างเดียวนะ มาดูกันว่ามีอะไรบ้างที่แอบทำร้ายเอวของเราโดยที่เราไม่รู้ตัว
นั่งนานจนเอวแข็ง
ใครที่ทำงานออฟฟิศ นั่งหน้าคอมทั้งวัน ระวังไว้เลย! การนั่งนานๆ ในท่าเดิมทำให้กล้ามเนื้อเอวทำงานหนักแบบไม่รู้ตัว แถมยังทำให้หมอนรองกระดูกถูกกดทับอีกต่างหาก
ข้อมูลจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริการะบุว่า การนั่งนานเกิน 6 ชั่วโมงต่อวันเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอาการปวดเอวเรื้อรังถึง 50% เทียบกับคนที่นั่งน้อยกว่า 3 ชั่วโมงต่อวัน ลองลุกขึ้นยืดเส้นยืดสายทุก 30 นาทีดู รับรองว่าเอวจะเบาขึ้นเยอะเลย
ยกของแบบมั่วซั่ว
ใครชอบยกของหนักๆ แบบไม่ถูกวิธี ระวังไว้นะ! การยกของผิดท่าทำให้กล้ามเนื้อเอวบาดเจ็บได้ง่ายๆ โดยเฉพาะถ้าทำบ่อยๆ
ผลการศึกษาจากมหาวิทยาลัยโอไฮโอพบว่า การยกของหนักโดยใช้กล้ามเนื้อหลังแทนที่จะใช้กล้ามเนื้อขา เพิ่มแรงกดที่กระดูกสันหลังส่วนล่างถึง 5 เท่า! ลองฝึกยกของโดยย่อเข่าแทนการก้มหลังดู เอวจะแข็งแรงขึ้นแน่นอน
นอนผิดท่าจนเอวงอ
ใครที่ชอบนอนท่าแปลกๆ หรือใช้หมอนที่ไม่เหมาะสม ระวังตัวไว้ให้ดี! การนอนในท่าที่ทำให้กระดูกสันหลังบิดเบี้ยวเป็นเวลานานๆ ทำให้เกิดอาการปวดเอวได้
งานวิจัยจากวารสาร Applied Ergonomics พบว่า การนอนหงายโดยใช้หมอนรองใต้เข่าช่วยลดแรงกดที่กระดูกสันหลังส่วนล่างได้ถึง 25% เทียบกับการนอนหงายแบบธรรมดา
ความเครียดตัวร้าย
ใครที่เครียดบ่อยๆ ระวังไว้เลย! ความเครียดไม่ใช่แค่ทำให้หงุดหงิดเท่านั้น แต่ยังทำให้กล้ามเนื้อเกร็งตัว รวมถึงกล้ามเนื้อเอวด้วย
การศึกษาจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดพบว่า คนที่มีความเครียดสูงมีโอกาสเกิดอาการปวดเอวเรื้อรังมากกว่าคนทั่วไปถึง 3 เท่า ลองหาวิธีผ่อนคลายความเครียดอาจจะเป็นการฟังเพลง ทำสมาธิ หรือออกกำลังกายเบาๆ รับรองว่าทั้งใจและเอวจะสบายขึ้นแน่นอน
วิธีแก้ ปวดเอว ง่ายๆ ทำเองได้ที่บ้าน
เมื่อรู้สาเหตุแล้ว มาดูวิธีแก้ปวดเอวกันบ้างดีกว่า รับรองว่าทำตามนี้แล้วเอวจะโล่งสบายขึ้นแน่นอน
ยืดเส้นยืดสายคลายปวด
การยืดเส้นยืดสายเป็นวิธีง่ายๆ ที่ช่วยบรรเทาอาการปวดเอวได้ดี ลองทำท่า “งูเห่า” ดูสิ โดยนอนคว่ำแล้วยกลำตัวส่วนบนขึ้น ค้างไว้ 10 วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
งานวิจัยจากวารสาร Archives of Physical Medicine and Rehabilitation พบว่า การยืดเส้นยืดสายแบบนี้ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อเอว และลดอาการปวดได้ถึง 30% ภายใน 2 สัปดาห์
นวดด้วยลูกแลคครอสสุดเจ๋ง
ลูกแลคครอสไม่ได้มีไว้แค่เล่นกีฬาเท่านั้นนะ มันยังเป็นอุปกรณ์นวดเอวสุดเจ๋งอีกด้วย ลองเอาลูกแลคครอสมาวางบนพื้น แล้วนอนทับ ค่อยๆ กลิ้งตัวไปมาให้ลูกแลคครอสนวดบริเวณที่ปวด ทำแบบนี้วันละ 5-10 นาที
การนวดด้วยลูกแลคครอสแบบนี้ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปยังกล้ามเนื้อเอว ลดการอักเสบ และบรรเทาอาการปวดได้ถึง 40% ภายใน 1 สัปดาห์
ออกกำลังกายในน้ำ
ใครที่ปวดเอวจนไม่อยากขยับตัว ลองออกกำลังกายในน้ำดูสิ! การเคลื่อนไหวในน้ำช่วยลดแรงกระแทกที่เอว ทำให้ออกกำลังกายได้โดยไม่เจ็บมาก งานวิจัยจากวารสาร Spine พบว่า การออกกำลังกายในน้ำ 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ครั้งละ 30 นาที ช่วยลดอาการปวดเอวเรื้อรังได้ถึง 50% ภายใน 6 สัปดาห์
ทำไมถึงปวดไม่หาย? สาเหตุหลักของการปวดเอวเรื้อรัง
บางทีปวดเอวแป๊บเดียวก็หาย แต่ทำไมบางคนถึงปวดยาวเป็นปี? มาดูกันว่าอะไรทำให้อาการปวดเอวกลายเป็นเรื้อรัง
พฤติกรรมเสี่ยงซ้ำซาก
ใครที่ยังไม่เปลี่ยนพฤติกรรมที่ทำให้ปวดเอว ระวังไว้เลย! การทำพฤติกรรมเสี่ยงซ้ำๆ เช่น นั่งผิดท่า ยกของหนักผิดวิธี หรือนอนผิดท่า ทำให้อาการปวดเอวไม่หายขาดและกลายเป็นเรื้อรังได้
กล้ามเนื้อแกนกลางอ่อนแอ
ใครที่ไม่ค่อยออกกำลังกาย โดยเฉพาะการเสริมสร้างกล้ามเนื้อแกนกลาง ระวังไว้นะ! กล้ามเนื้อแกนกลางที่อ่อนแอทำให้กระดูกสันหลังต้องรับน้ำหนักมากเกินไป ส่งผลให้เกิดอาการปวดเอวเรื้อรังได้
ผู้ที่มีกล้ามเนื้อแกนกลางแข็งแรงมีโอกาสเกิดอาการปวดเอวเรื้อรังน้อยกว่าคนทั่วไปถึง 60% ลองหาเวลาทำท่าพลังค์หรือซิทอัพสักวันละ 5 นาทีเพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งให้กับกล้ามเนื้อแกนกลาง
ภาวะซึมเศร้าแอบแฝง
ภาวะซึมเศร้าไม่ใช่แค่ส่งผลต่อจิตใจเท่านั้น แต่ยังทำให้อาการปวดเอวกลายเป็นเรื้อรังได้ด้วย ผู้ที่มีภาวะซึมเศร้ามีโอกาสเกิดอาการปวดเอวเรื้อรังมากกว่าคนทั่วไปถึง 4 เท่า เพราะภาวะซึมเศร้าทำให้ร่างกายหลั่งสารที่เพิ่มความไวต่อความเจ็บปวดนั่นเอง
ภาวะอ้วนลงพุง
ความอ้วนไม่ใช่แค่ทำให้หายใจหอบง่ายเท่านั้น แต่ยังทำให้เอวต้องแบกรับน้ำหนักมากเกินไป ส่งผลให้เกิดอาการปวดเอวเรื้อรังได้ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกระบุว่า ผู้ที่มีดัชนีมวลกาย (BMI) เกิน 30 มีความเสี่ยงเกิดอาการปวดเอวเรื้อรังมากกว่าคนที่มีน้ำหนักปกติถึง 3 เท่า
ปวดไม่หาย อาการ ปวดเอว เรื้อรังที่ต้องระวัง
อาการปวดเอวบางทีก็ไม่ใช่แค่เรื่องธรรมดา มาดูกันว่ามีอาการแบบไหนบ้างที่บ่งบอกว่าคุณอาจมีปัญหาปวดเอวเรื้อรังที่ต้องรีบจัดการ
ปวดจนนอนไม่หลับ
ถ้าคุณปวดเอวจนนอนไม่หลับ หรือต้องตื่นกลางดึกเพราะความเจ็บปวด นี่อาจเป็นสัญญาณของอาการปวดเอวเรื้อรังที่รุนแรง
การศึกษาจากมหาวิทยาลัยมิชิแกนพบว่า ผู้ที่มีอาการปวดเอวเรื้อรังมากกว่า 70% มีปัญหาการนอนหลับ ซึ่งส่งผลให้อาการปวดแย่ลงและเกิดเป็นวงจรอุบาทว์ ถ้าเป็นแบบนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีจัดการทั้งเรื่องการนอนและอาการปวด
ปวดร้าวไปขา
ถ้าคุณรู้สึกปวดหรือชาร้าวลงไปที่ขาข้างใดข้างหนึ่ง โดยเฉพาะถ้าปวดร้าวไปถึงเท้า นี่อาจเป็นสัญญาณของภาวะหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
อาการปวดร้าวลงขาเป็นอาการสำคัญของภาวะหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ซึ่งพบได้ในผู้ป่วยที่มีอาการปวดเอวเรื้อรังถึง 40%
ปวดจนทำกิจวัตรประจำวันไม่ได้
ถ้าอาการปวดเอวรุนแรงจนคุณไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ เช่น ใส่รองเท้าเอง อาบน้ำ หรือแม้แต่เข้าห้องน้ำ นี่เป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าอาการปวดเอวของคุณรุนแรงมาก
การรักษา ปวดเอว เรื้อรังจากแพทย์
บางทีการรักษาด้วยตัวเองก็ไม่เพียงพอ ถ้าอาการปวดเอวของคุณเป็นมานานและไม่ดีขึ้น อาจถึงเวลาที่ต้องพึ่งมือหมอแล้วล่ะ มาดูกันว่าแพทย์มีวิธีรักษาอาการปวดเอวเรื้อรังยังไงบ้าง
กายภาพบำบัด
การทำกายภาพบำบัดเป็นหนึ่งในวิธีรักษาอาการปวดเอวเรื้อรังที่ได้ผลดีมาก นักกายภาพบำบัดจะช่วยสอนท่าออกกำลังกายเฉพาะที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเอวและกล้ามเนื้อแกนกลาง
งานวิจัยจากวารสาร Annals of Internal Medicine พบว่า ผู้ป่วยที่ทำกายภาพบำบัดอย่างสม่ำเสมอมีอาการปวดเอวลดลงถึง 60% ภายใน 3 เดือน เทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้ทำกายภาพบำบัด นอกจากนี้ยังช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ทำให้กลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ดีขึ้น
การฉีดยาเฉพาะจุด
ในกรณีที่อาการปวดเอวเรื้อรังรุนแรงมาก แพทย์อาจพิจารณาใช้วิธีฉีดยาเฉพาะจุด โดยมักเป็นการฉีดยาสเตียรอยด์เพื่อลดการอักเสบ หรือฉีดยาชาเพื่อระงับความเจ็บปวด
การฉีดยาเฉพาะจุดสามารถลดอาการปวดเอวเรื้อรังได้ถึง 70% ในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น โดยผลการรักษามักอยู่ได้นาน 3-6 เดือน อย่างไรก็ตาม วิธีนี้มักใช้ในกรณีที่จำเป็นเท่านั้น เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงถ้าทำบ่อยเกินไป
การผ่าตัดเมื่อจำเป็น
ในกรณีที่อาการ ปวดเอว เรื้อรังรุนแรงมากและไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่นๆ แพทย์อาจพิจารณาการผ่าตัด โดยมักเป็นการผ่าตัดเพื่อแก้ไขปัญหาที่กระดูกสันหลังหรือหมอนรองกระดูก
การผ่าตัดสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดเอวเรื้อรังได้ถึง 90% ในผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ชัดเจน อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดมักเป็นทางเลือกสุดท้ายเมื่อวิธีอื่นๆ ไม่ได้ผล เนื่องจากมีความเสี่ยงและต้องการการฟื้นฟูหลังผ่าตัดอย่างเคร่งครัด
สุดท้ายนี้ อย่าลืมว่าการปวดเอวเรื้อรังไม่ใช่เรื่องที่ต้องทนอยู่อย่างนั้น มีวิธีการรักษาและจัดการมากมายที่สามารถช่วยให้คุณกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขอีกครั้ง ถ้าคุณกำลังทุกข์ทรมานกับอาการปวดเอวเรื้อรัง อย่าลังเลที่จะปรึกษาแพทย์ เพราะยิ่งรักษาเร็ว โอกาสหายก็ยิ่งมีมากขึ้น
จำไว้นะ เอวที่แข็งแรงคือจุดเริ่มต้นของชีวิตที่มีความสุข ดูแลเอวให้ดี แล้วชีวิตจะดีตามไปด้วย!